Copingsmechanisme wordt het genoemd. Of overlevingsstrategie. De manieren die je jezelf als kind aanleert om je staande te houden in je gezin. Om onderdeel te zijn van het systeem waarin ieder z'n eigen rol heeft. De een hangt de clown uit om spanningen die tussen ouders hangen te verdoezelen. De ander presteert op de toppen van z'n kunnen, want alleen met goede cijfers wordt het gezien door de hardwerkende vader.
Beklemmende band
Presentatrice Martine van Os heeft ook moeten leven met de 'bagage' uit haar moeders jeugd. Hoewel ze veel liefde en respect voor haar moeder voelt, omschrijft ze hun band ook als zeer intens. Martine: "De band met mijn moeder heb ik wel eens beklemmend gevonden. Ze was zo aanwezig in mijn leven. Soms wel eens een beetje te."
Zelfs na het overlijden van haar moeder, ervaart Martine haar aanwezigheid in haar denken en doen. "Zij had zich echt in mij genesteld en geworteld. Van een heleboel van mijn gedachtes wist ik eigenlijk niet zo goed of dat nou mijn eigen gedachtes waren of dat ze van haar waren. En bij alles wat ik dacht, vroeg ik me af wat zij er van zou vinden. Ze was behoorlijk oordelend."
"Rouw is de tol die je betaalt voor de band die je hebt opgebouwd
Gemis goedmaken
Martine: "Ik denk zelf dat de dood van haar eigen moeder -ze was 13 of 14 toen haar eigen moeder overleed na jarenlang ziekzijn- iets is waar ze nooit helemaal overheen is gekomen. Dat gemis heb ik eigenlijk altijd gevoeld. Ik heb diep van binnen lang het gevoel gehad dat ik dat gemis moest goedmaken."
Leegte na de dood
Na het overlijden van haar moeder was er naast groot verdriet, ook gevoel van opluchting dankzij de ruimte die er vrijkwam. Martine: "Ik voelde vaak: Ga van mijn rug af, laat me met rust. Je vermorzelt me bijna met al je liefde en aanwezigheid."
Tegelijkertijd is de leegte na haar overlijden groot. Martine: "Er is gewoon iets weggeslagen en daar is niets voor in de plaats gekomen. Kennelijk heb ik heel veel leuks meegemaakt en genoten van de dingen, want anders is het niet zo moeilijk om afscheid te nemen.
Ik sprak eens met een professor in de rouw en hij zei: Rouw is de tol die je betaalt voor de band die je hebt opgebouwd. En dat heb ik liever dan niets hebben en gevoelloos door het leven gaan. En het dus ook niet erg vinden als dingen wegvallen of als je iets moet loslaten..."
